CDA-leider Buma eist actie met 'dienstplicht' voor jongeren

 ‘We moeten jongeren niet meer gemakkelijk
tussen wal en schip laten vallen.’

Er komt te weinig terecht van de plannen om jongeren zich te laten inzetten voor de samenleving, zegt CDA-leider Sybrand Buma. Het kabinet moet haast maken, vindt hij, vooral voor de 24.000 jongeren die jaarlijks zonder diploma hun school verlaten.

Den Haag

Maatschappelijke diensttijd moet een begrip worden, en niet alleen een plannetje dat bij de volgende formatie zomaar weer geschrapt wordt. CDA-leider Sybrand Buma is bezorgd, want het schiet niet op met die ‘dienstplicht’ voor jongeren. ‘Het blijft hangen in experimenten, terwijl we langzamerhand halverwege de kabinetsperiode zitten.’ Juist de 24.000 jongeren die jaarlijks zonder diploma hun opleiding verlaten, kunnen veel hebben aan een min of meer verplichte maatschappelijke diensttijd, stelt Buma. Hij ziet dat er nu vooral geëxperimenteerd wordt met vrijwillige projecten, terwijl de meer verplichte varianten ontbreken.


 ‘Er staat duidelijk in het regeerakkoord dat het kabinet zal bekijken welke rol een meer verplichte diensttijd kan spelen bij het zetten van de eerste stappen op de arbeidsmarkt’, zegt de CDA-voorman. ‘Daar houd ik het kabinet aan. Het moet volstrekt logisch worden dat als jongeren bijvoorbeeld aankloppen voor een uitkering, er wordt gezegd: ga eerst maar eens je maatschappelijke diensttijd doen.’

Waarom vindt u dit zo belangrijk?
‘Voor alle jongeren is het goed zich een tijdje op een positieve manier in te zetten voor de samenleving. Maar voor de groep die uitvalt op school is dit een reddingsboei. Ik ben bang dat de maatschappelijke diensttijd nu vooral wordt geregeld voor jongeren die dat leuk vinden, maar die er ook op een andere manier wel komen.

Staatssecretaris Paul Blokhuis (Volksgezondheid) heeft gezegd dat jongeren hun maatschappelijke diensttijd moeten ervaren als een feestje. Hij zal vast niet hebben bedoeld: party-en. Maar toch is het méér dan een feestje: we moeten juist voorkomen dat we een generatie jongeren hebben die alleen maar feest viert. Je moet leren dat je een verantwoordelijkheid hebt in de samenleving. En na schooluitval moet je niet thuis gaan zitten met je mobieltje, maar je leren inzetten.

Als coalitie mogen we best een tandje bij zetten en zeggen: aan het eind van deze kabinetsperiode moet de maatschappelijke diensttijd stáán – inclusief de verplichtende variant. Daarop aandringen, is mijn verantwoordelijkheid als leider van het CDA. En ook de ChristenUnie vindt dit heel belangrijk, weet ik. Vóór de zomer moeten we zien wat het wordt, zodat we daar rekening mee kunnen houden in de begroting voor 2020.’

Op welke manier kan de maatschappelijke diensttijd voor jongeren een reddingsboei zijn?
‘Als je de school verlaat zonder diploma, heb je niks. Maar als je vervolgens je maatschappelijke diensttijd invult, kun je toch een certificaat halen waarmee je kunt laten zien dat je drie of zes maanden succesvol hebt gewerkt. Werkgevers willen zien wat iemand in huis heeft. Ik denk dat jongeren die zijn uitgevallen op school, door de maatschappelijke diensttijd alsnog kunnen opbloeien – omdat je het werk kunt laten aansluiten op je persoonlijke interesses.

Het is niet gemakkelijk dit op poten te zetten; dat besef ik. Maar we hebben het wél opgeschreven met vier partijen. Ik vind dit thema belangrijk, dus ik wil dat het wordt uitgevoerd. Ik wil deze kabinetsperiode niet eindigen met slechts een rapportje over de resultaten van experimenten.

Staatssecretaris Blokhuis is de eerstverantwoordelijke, maar kan dit natuurlijk niet in zijn eentje. Maar ik hoef als Kamerlid niet te bedenken hoe het kabinet dit moet regelen. Als het maar gebeurt.’

Staan werkgevers en organisaties te springen jongeren hun maatschappelijke diensttijd te laten invullen?
‘Defensie is daartoe best bereid, want ze willen graag mensen interesseren voor een baan in het leger. Datzelfde geldt voor de zorg. Ik geloof er niks van dat we met een lantaarntje moeten zoeken naar organisaties waar jongeren hun diensttijd kunnen invullen.’

Waarom komt de maatschappelijke diensttijd in uw beleving moeizaam op gang?
‘Omdat de bureaucratische kant tot in den treure wordt geregeld. Zo’n experiment moet duizend keer gemonitord worden. Cruciaal is dat je ziet waar de kansen liggen. En je moet het ook dúrven invoeren, want een echte liberaal zal er weinig in zien. Christelijke partijen zullen, of je wilt of niet, hierin het voortouw moeten nemen. Want dit initiatief breekt met het individualisme, met de gedachte dat we niets mogen vinden van de keuzes van een ander. We moeten een systeem bouwen waardoor jongeren niet meer gemakkelijk tussen wal en schip vallen, of in de criminaliteit terechtkomen. Want een “baantje” als drugsrunner heb je wél zo te pakken.

Bron: ND