Waarom tarwe, koolhydraten en suiker enorme impact op brein hebben, volgens de neuroloog

In dit artikel vertelt een neuroloog waarom tarwe, koolhydraten en suiker zo’n negatieve impact op ons brein hebben. Deze voeding leidt volgens hem tot ontstekingen, een verminderde cognitie en uiteindelijk tot dementie en Alzheimer.


Teveel koolhydraten: silent killer voor het brein

Neuroloog dr. Perlmutter legt in zijn boek ‘Grain Brain’ uit hoe veel neurologische aandoeningen ontstaan door de consumptie van onder andere teveel koolhydraten. Volgens hem zijn suiker, koolhydraten en tarwe de stille moordenaars van het brein. Het boek kwam in 2013 uit, maar is daarom niet minder actueel, gezien de stijging van chronische ziekten als obesitas, dementie, auto-immuunziekten, kanker, diabetes.

We weten allemaal dat slechte voeding tot lichamelijke gezondheidsproblemen leidt, maar dat ons eten ook tot een slecht werkend brein kan leiden is niet altijd voor iedereen evident. De studies die Alzheimer beschrijven als een derde type diabetes begonnen vanaf 2005 bekendheid te krijgen en de link tussen de neurodegeneratieve ziekte en voeding kwam pas later aan het licht.

Wat heeft diabetes gemeen met het brein?

Wat heeft diabetes bijvoorbeeld gemeen met het brein? Ons lichaam heeft het vermogen om voeding om te zetten in energie, zodat de cellen dit kunnen gebruiken. Glucose –de voornaamste bron van energie voor de cellen- was altijd schaars. Hierdoor sloegen we glucose op; het lichaam kan glucose uit vet of proteïne maken als het nodig is (gluconeogenese). Dit vergt meer energie dan de omzetting van suiker en zetmeel in glucose. Het proces waarbij de cellen glucose ontvangen en gebruiken is ingewikkeld. De cellen nemen niet zomaar glucose op wanneer glucose via het bloed passeert. Deze suikermolecule krijgt toegang tot de cel via het hormoon insuline, dat door de alvleesklier geproduceerd wordt. Insuline is vitaal voor de cellulaire stofwisseling en heeft als taak om glucose uit het bloed naar spieren, vet en levercellen te brengen. Hier kan het als brandstof gebruikt worden.

Insulineweerstand
Normaal gesproken zijn gezonde cellen gevoelig voor insuline. Maar als cellen constant aan hoge hoeveelheden insuline blootgesteld staan –door de aanhoudende inname van glucose- passen de cellen zich aan door minder op insuline te reageren. Er ontstaat insulineweerstand; insuline wordt genegeerd en er wordt nauwelijks nog glucose uit het bloed gehaald.

De alvleesklier reageert hierop door meer insuline uit te pompen; meer insuline is nodig zodat suiker de cellen in kan gaan. Een cyclisch probleem is geboren, en dit kan leiden tot diabetes 2. Mensen met diabetes hebben een hoge bloedsuiker omdat het lichaam geen suiker naar de cellen kan transporteren, waar het veilig opgeslagen wordt voor energie. Het suiker in het bloed veroorzaakt veel problemen. Vanwege de giftigheid kan het leiden tot slechter zicht, infecties, zenuwschade, hartaandoeningen en Alzheimer. En gelijktijdig is ontsteking rijkelijk in het lichaam aanwezig.

Insuline escorteert niet alleen de glucose naar onze cellen. Het is ook een anabool hormoon, wat inhoudt dat het de groei, vetformatie en –behoud stimuleert en het is een ontstekingsbevorderend hormoon. Als de hoeveelheid insuline hoog is, worden andere hormonen negatief beïnvloed. Dit creëert weer andere ongezonde patronen in het lichaam, dat nog moeilijk een normale stofwisseling kan verkrijgen.

Genen bepalen of een persoon wel/niet diabetes krijgt, en genen bepalen ook op welk punt dit gebeurt, zodra de cellen de hoge bloedsuiker niet meer aan kunnen. Diabetes type 2 is omkeerbaar door veranderingen in voeding en leefstijl.

Insulineweerstand en Alzheimerplaques

Insulineweerstand is gunstig voor de vorming van de karakteristieke Alzheimer-plaques. Deze plaques zijn ophopingen van proteïnen die als het ware het brein gijzelen en de plek van normale hersencellen innemen. Mensen met obesitas lopen een groter risico op een achteruitgang van de hersenfunctie, en mensen met diabetes hebben een grotere kans om de ziekte te ontwikkelen. Dit zegt niet dat diabetes Alzheimer veroorzaakt, alleen dat de oorzaak van beide ziekten uit dezelfde bron komen. Ze zijn beide afkomstig van voeding dat het lichaam dwingt om biologische paden te ontwikkelen die leiden tot disfunctie en –later- ziekte. Diabetes en dementie hebben meer met elkaar gemeen dan voorheen gedacht werd.

Geschat wordt dat 100 miljoen mensen Alzheimer hebben rond 2050. Het aantal patiënten met diabetes is in de laatste 4 decennia verviervoudigd.

Dr. Perlmutter staaft zijn betoog met veel wetenschappelijk onderzoek m.b.t. de connectie neurowetenschappen en voeding. Hij focust zich op het simpele thema: hoe granen, tarwe en koolhydraten je brein verpesten en wat je eraan kan doen.

“Brein disfunctie begint bij je dagelijks brood. Moderne granen zijn de sluipmoordenaars voor je hersenen. Met modern bedoel ik niet alleen wit meel, pasta’s en rijst die al gedemoniseerd zijn; ik bedoel hiermee ook de granen die als gezond beschouwd worden. Volkoren, multigranen enzovoort. “

Volgens Perlmutter kun je tarwe het beste elimineren, of de consumptie in ieder geval stevig verminderen. De hedendaagse tarwe lijkt namelijk niet op de tarwe die we honderd –of zelfs zestig- jaar geleden aten. Het is gehybridiseerd en gemodificeerd in iets wat er niet meer op lijkt. Men zou ook moeten letten op andere voeding: die op basis van granen is.

Ontsteking en degeneratieve condities

Mistig denken, kan door ontsteking komen. De neuroloog legt uit dat alle degeneratieve condities, waaronder hersenstoornissen, door ontsteking komen. De aanstichters van de ontsteking zijn lange tijd niet onderzocht en benoemd. Vandaag de dag is er meer onderzoek hieromtrent, en blijkt dat gluten en een dieet vol bewerkte koolhydraten, de grootste stimulators zijn van ontstekingsrouten die het brein bereiken. Hoewel deze stelling ook op veel tegenstand stuit.

Zorgwekkend is dat we vaak niet eens doorhebben dat onze hersenen negatief beïnvloed zijn, vertelt Perlmutter. Spijsverteringsproblemen en voedselallergieën zijn makkelijker te signaleren vanwege de symptomen: overmatige gasvorming, buikpijn, verstopping, diarree. Het is lastiger om erachter te komen wat er in de hersenen aan de hand is, totdat het te laat is.

Veel van ons weten wel wat het is om enorm moe te zijn na een maaltijd. Dit is meestal na een koolhydraatrijke maaltijd.

De glycemische index
Wanneer men uit 4 moet kiezen welke de hoogste glycemische index heeft –brood, snickers, een lepel suiker of een banaan- denkt men niet aan het brood. Verrassend is dat het brood het hoogste scoort (brood: 71, snickers: 55, banaan: 54, lepel suiker: 68). Het is belangrijk om voeding met een lage glycemische index te eten, omdat bloedsuikerpieken slecht voor het lichaam zijn.

Glutenovergevoeligheid –of er sprake is van coeliakie of niet- verhoogt de productie van ontstekingscytokinen, en deze zijn de bepalende factor bij neurodegeneratieve ziekten. Perlmutter zag klachten als depressie, chronische vermoeidheid, diabetes 2, obsessief-compulsief gedrag, hersenmist en bipolaire stoornis verdwijnen bij patiënten, nadat ze gluten elimineerden.

Brein heeft vetten nodig
Volgens de neuroloog kan de mens overleven op een minimale hoeveelheid koolhydraten, die door de lever afgeleverd wordt indien nodig. Maar de mens kan niet zonder vet. Veel mensen denken dat vet eten gelijk staat aan vet worden. Toch hebben de hedendaagse stofwisselingsstoornissen niet veel te maken met voedingsvetten en alles met koolhydraten. Hetzelfde geldt voor cholesterol: het is niet de cholesterolrijke voeding die de cholesterolspiegel bepaalt. De mens geeft de voorkeur aan vet als brandstof, maar niet alle vetten zijn hetzelfde.

Het verdient de voorkeur om vetten te consumeren uit olijven, lijnzaadolie, kokosolie en avocado’s. Vetten als saffloerolie (distelolie), maïsolie, koolzaadolie, zonnebloemolie en sojaolie kan men beter vervangen.

“Het brein floreert op vetrijke en koolhydraatarme voeding, en dit type voeding is helaas ongebruikelijk voor de hedendaagse mens. Koolhydraten worden als gezond beschouwd, zoals bruine rijst, volkoren boord or quinoa. Elke gezonde keuken bevat deze voeding. Maar ze veroorzaken wel dementie, ADHD, chronische hoofdpijn en Alzheimer, indien ze decennia genuttigd worden. Door deze koolhydraten te bannen –voorlopers van ontstekingen, die hart en hersenen bedreigen- en de hoeveelheid vetten te verhogen, beschermen we ons kostbare orgaan en voorkomen we jaren van schade. Cholesterol –jarenlang gefileerd geweest door media en medici- bevordert juist de neurogenese (aanmaak van nieuwe cellen) en de communicatie tussen neuronen. Een adequate hoeveelheid cholesterol staat juist in verband met meer cognitief lef. “

Koolhydraten, van natuurlijke fruitsuikers tot bewerkte koolhydraten (quinoa, brood en broodjes) zijn funest voor de brein, en leiden tot Alzheimer (type 3 diabetes).

“Koolhydraatconsumptie leidt tot een verhoogde bloedsuikerspiegel, ook op de lange termijn. Als de alvleesklier constant uitgedaagd wordt om meer insuline af te scheiden verhoogt dit de kans op dementie. Erger nog, insulineweerstand staat in direct verband met diabetes2, een conditie die ook het risico op Alzheimer verhoogt. Uit een gepubliceerd onderzoek in Journal of Alzheimer’s Disease. (1) blijkt dat de kans om dementie te ontwikkelen 89% hoger is bij mensen die koolhydraatrijk eten, in vergelijking met mensen die vetrijk eten. Wanneer men vetrijk eet, blijkt dit de kans op dementie met 44% te verlagen.

Zogenoemde bewerkte koolhydraten zijn een grotere bedreiging voor de gezondheid dan het simpele suiker, ze houden de bloedsuikerspiegel langer hoog. Voeding kan geëvalueerd worden middels de glycemische index, die bepaalt hoe lang een bloedsuiker verhoogd blijft. Dus hoe hoger de glycemische index, des te schadelijker de effecten zijn. New England Journal of Medicine (2)”

Vetten en cholesterol zijn onschuldig en zelfs bepalend voor de hersengezondheid.

“Twee type vetten zijn vitaal belangrijk voor de hersengezondheid: cholesterol en verzadigd vet. In de bovengenoemde studie wordt gemeld dat mensen die dit consumeren 36% minder kans op dementie hebben. En dit volgt de data op de voet, die nu impliceren dat er absoluut geen helder verband is tussen de consumptie van verzadigd vet en cardiovasculair risico. (3)

Verzadigd vet is een fundamentele bouwsteen voor hersencellen. Een van de rijkste bronnen van verzadigd vet is moedermelk.

Ook cholesterol is vitaal voor een goed functionerend brein. Cholesterol functioneert als een breinbeschermer. Het is het ruwe materiaal van waaruit ons lichaam vitamine D maakt; ook een belangrijke speler voor het behoud van een gezond brein. Cholesterol is ook een voorloper van de sexhormonen oestrogeen, progesteron en testosteron. Ook deze houden de hersenen gezond. De hersenen maken 2-3% uit van ons totale lichaamsgewicht en 25% van al het cholesterol bevindt zich in de hersenen. Niet verwonderlijk dat de FDA waarschuwingen uit deed over cholesterolverlagende medicatie, omdat ze het geheugen en de cognitie verminderen. Oudere mensen met de hoogste cholesterolspiegels hebben dan ook 70% minder kans op dementie. (4)

Dus ja, ik ben een fan van graseieren en vlees van grasgevoerde dieren en kokosolie staat bovenaan mijn lijst. Dit soort vetten is voor het behoud van het brein, terwijl je de koolhydraatinname laag houdt en ze verminderen de kans op Alzheimer; een ziekte waar geen behandeling voor is.”

Gluten: hysterie?

“In ‘Grain Brain’ staan 250 referenties die deze issue tot in de details behandelen. Het is geen hype. Ik zou mensen willen verzoeken om naar de publicatie van dr. Alessio Fasano (Harvard) te kijken. (5) Ik verwelkom de hysterie, omdat het de aandacht op een fundamenteel probleem van onze huidige voedingsgewoonten vestigt.

Waarom moet iemand die geen coeliakiepatiënt is, tarwe mijden?

“Ik verwijs naar de gerenommeerde literatuur die nu indiceert dat glutenconsumptie tot de versterking van een specifieke proteïne leidt –zonuline- en deze proteïne leidt tot een lekkend brein als tot een lekkende darm. Dr. Fasano beschrijft dit ook. Een lekkende darm activeert ontsteking en ontsteking is de hoeksteen van ernstige hersenstoornissen zoals Alzheimer, multiple sclerose en Parkinson. Dit kan de sleutel zijn bij het behandelen van andere ontstekingsziekten en ook auto immuunziekten en misschien zelfs kanker. “

 Meer uitleg van dr. Perlmutter:

Waarom darmbacteriën enorme impact op gedrag en stemming hebben

Herstel je darmflora, herstel je brein

Het dieet van dr. Perlmutter

“Ik begin de dag met een omelet van drie eieren met kool of spinazie, bedekt met olijfolie. Dan drink ik een kop koffie en een glas water. ’s Middags eet ik gestoomde groenten, zalm, een groene salade en drink ik ijs thee. Als diner neem ik weer groenten, samen met vis of vlees van grasgevoerde koeien. Verder drink ik 1 of 2 glazen wijn per week.”

1. www.ucsf.edu/news/2011/07/10278/over-half-alzheimers-cases-may-be-preventable-say-researchers
2. www.nejm.org/doi/full/10.1056/NEJMoa1215740
3. www.advances.nutrition.org/content/4/3/294.abstract
4. www.neurology.org/content/64/10/1689.abstract
5. www./primaldocs.com/members-blog/zonulin-leaky-gut/

Bron: Gezondheid.info