Crimineel kan makkelijk in gemeenteraad: 'Politiek doet schokkend weinig'

Een crimineel in jouw gemeenteraad. Het klinkt onvoorstelbaar, maar burgemeesters en criminologen waarschuwen er al tijden voor. Uit een rondgang van RTL Nieuws blijkt nu dat de meeste landelijke partijen geen Verklaring Omtrent het Gedrag (VOG) eisen van kandidaten voor de gemeenteraadsverkiezingen. Schokkend, vinden deskundigen: "Een VOG vragen is wel het minste wat je moet doen."

Het is spitsuur op de kantoren van politieke partijen: de kieslijsten voor de gemeenteraadsverkiezingen op 21 maart moeten opgesteld worden. Partijen zoeken natuurlijk naar talentvolle, goede politici en niemand zit te wachten op slechte publiciteit door de nieuwe 'brievenbusplasser' in huis te halen. 


Crimineel in de raad
Bij de gemeenteraadsverkiezingen speelt nog een ander risico, waarschuwen criminologen en burgemeesters al maanden: het risico dat zware criminelen kandidaten in de gemeenteraad proberen te krijgen. Ook politici en ambtenaren vrezen dat er pogingen gedaan worden om het openbaar bestuur te infiltreren (zie kader onderaan). 

Neemt de politiek die waarschuwing serieus? Uit een rondgang van RTL Nieuws blijkt dat het bij de meeste landelijke partijen niet verplicht is voor kandidaten om een Verklaring Omtrent het Gedrag (VOG) in te leveren. Een VOG kun je beschouwen als een bewijs van goed gedrag. Het maakt duidelijk of er iets op je strafblad staat dat je nieuwe baan in de weg zit. Voor bijvoorbeeld onderwijzers en gastouders is het verplicht.

De partijen die niet om een VOG vragen, benadrukken wel dat ze op een andere manier de achtergrond van kandidaten screenen. De lokale afdelingen kennen de kandidaten al goed, wordt er bijvoorbeeld gezegd. En er moeten gedragscodes​ ondertekend worden. Bij een aantal partijen adviseert het landelijke bestuur wel om een VOG te vragen van kandidaten, maar is het niet verplicht. 

'Het minste wat je kunt doen'
'Schokkend', 'erg jammer' en 'teleurstellend'. Een VOG vragen is wel het minste wat de politieke partijen kunnen doen, vinden de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG), het Centrum voor Criminaliteitspreventie en Veiligheid (CCV) en criminologen Emile Kolthoff en Tim Boekhout van Solinge.

"Ik vind het teleurstellend omdat dit instrument kan bijdragen aan de strijd tegen ondermijning", zegt Anton Ederveen, burgemeester van Valkenswaard en bestuurslid van de VNG. "Het is raar dat we vanuit de politiek eisen dat in de jeugdzorg een VOG wordt gevraagd, maar als het om het algemeen belang gaat, vinden we dat blijkbaar niet belangrijk genoeg."

Bron: RTLnieuws