maandag 8 oktober 2018

Wiet: De nieuwe miljardenbusiness waar Nederland niet aan meedoet

Green Rush noemen ze het: de Noord-Amerikaanse cannabismarkt is booming dankzij de legalisering van wiet in Canada en een aantal Amerikaanse staten. Mist 'wietland' Nederland de boot?

Medicinale wiet was al een tijdje legaal in Canada, maar vanaf 17 oktober is ook de verkoop van recreatieve cannabis legaal. Hoe de verkoop precies gaat, wordt geregeld per staat. In Alberta bijvoorbeeld, mogen ondernemers zelf hun winkel openen, in Quebec zullen het staatswinkels zijn.

Die wiet moet natuurlijk ergens vandaan komen en dat brengt een heel nieuwe sector tot leven. In Canada is die inmiddels al 80 miljard Canadese dollar (omgerekend zo’n 54 miljard euro) waard, aldus Bloomberg.


De Canadese cannabistracker Horizons Marijuana Life Sciences heeft het afgelopen jaar de waarde ook al flink zien stijgen (een tracker, of ETF, is een passief beheerd beleggingsfonds dat een aantal specifieke bedrijven volgt), zoals hieronder te zien is:


De omvang van de sector geeft het al een beetje aan: dit zijn geen louche coffeeshops of zolders vol lampen met wietplanten eronder. De Canadese wietsector bestaat uit beursgenoteerde miljardenbedrijven. Het grootste bedrijf, Canopy, heeft momenteel een beurswaarde van 14,38 miljard Canadese dollar.

Canada is niet het enige land dat grote stappen maakt op de cannabismarkt. In de Amerikaanse staten Californië, Colorado en Maine is het al mogelijk om met een vergunning legaal wiet te telen. En dichter bij huis: in Denemarken wordt nu de eerste cannabisbeursgang van Europa voorbereid.

Wiet is ook gewoon tuinbouw
Nederland staat natuurlijk wereldwijd bekend als een wietland. Een aantal ondernemers ziet de ontwikkelingen in Noord-Amerika dan ook met lede ogen aan.

"Ik denk dat je wel kan zeggen dat Nederland de boot mist", vertelt de Westlandse ondernemer Kees Valstar. Onder de naam NatureCanDo pleit hij er met twee andere ondernemers uit de tuinbouw voor om ook in Nederland de cannabisteelt te reguleren. Toen ze net begonnen met hun campagne, zetten de ondernemers vooral in op medicinaal gebruik. Inmiddels ziet Valstar ook wel wat in telen voor recreatief gebruik. "Reguleren is reguleren."

“In Canada noemen ze het just another crop.”
© Kees Valstar
Als die regulering op Europees niveau zou gebeuren, gelooft Valstar dat die sector net zo groot zou kunnen worden als de Noord-Amerikaanse.

Valstar benadrukt dat de Nederlandse expertise 'm niet alleen zit in de grote hoeveelheid coffeeshops in ons land. "Ook op het gebied van tuinbouw. Ook op het gebied van zaden."
"In Canada noemen ze het just another crop. En Nederland is gewoon heel erg goed in het telen en het veredelen (het maken van nieuwe rassen, red.), het verwerken en de distributie. Deze markt is ons op het lijf geschreven."
Hoe groot is de Nederlandse wietsector?Onderzoek omtrent het Nederlandse wietexperiment - waarbij een aantal gemeenten vier jaar gaat experimenteren met reguleerde wietteelt - gaat vooral over de gevolgen voor de gezondheid en criminaliteit. Hoe zou de 'gesloten keten’ eruit moeten zien, en hoe kunnen de gevolgen voor criminaliteit en volksgezondheid worden gemeten.
Voor zover bekend is er geen ministerie dat heeft onderzocht welke economische gevolgen legalisering van de wietteelt zou hebben.
Het is ook moeilijk om een cijfer te plakken op de Nederlandse wietsector - professioneel telen van wiet is immers nog altijd illegaal en daarom lastig te meten. Volgens een onderzoek van Bureau Intraval, dat in 2016 werd gepubliceerd, zetten Nederlandse coffeeshops zo’n 1 miljard euro per jaar om. Maar dat zijn de coffeeshops die in Nederland worden gedoogd. De inkoop moeten ze illegaal doen.
Het Centraal Bureau voor Statistiek (CBS) doet wel elke vijf jaar een schatting van hoeveel geld er omgaat in illegale activiteiten. Het laatste cijfer stamt uit 2015 en werd dit jaar nog omhoog bijgesteld.
De totale toegevoegde waarde van illegale activiteiten aan de Nederlandse economie was in 2015 4,8 miljard euro. De wietteelt is daarin veruit het grootste deel, met een toegevoegde waarde van 2,9 miljard euro. De productie van heroïne en cocaïne, de nummer twee, staat daar ver onder met een toegevoegde waarde van 460 miljoen euro.
Voor de goede orde: dit zijn geen cijfers die je kunt vergelijken met de beurswaarde van een legale wietproducent in Canada - het zijn totaal andere dingen die worden gemeten. Hoe betrouwbaar de cijfers zijn is ook moeilijk te zeggen, zegt CBS-hoofdeconoom Peter Hein van Mulligen.
Omdat de traditionele waarnemingsmethodes hier niet werken, is het CBS afhankelijk van cijfers van de landelijke politie. Op basis van politie-invallen en een berekening van hoe groot de pakkans precies is, kan het statistiekbureau een inschatting maken van hoeveel geld er omgaat in de illegale wietteelt, legt Van Mulligen uit: "Maar ja, het is niet heel precies." Hoe groot de foutmarge exact is, is ook onduidelijk.
Wat de cijfers wel aangeven, is dat de wietteelt in Nederland een miljardenbusiness is. Ook al is het illegaal.
Nederlands talent vertrekt naar CanadaDat er ontzettend veel expertise in Nederland zit die de Canadese cannabissector goed kan gebruiken, beaamt ook drugsexpert en sociaal wetenschapper Nicole Maalsté. Nederlandse kassenbouwers leveren massaal hun systemen aan Canada en Amerika, vertelt ze. "Veel van wat daar hangt, is Nederlands. Het is eigenlijk een gemiste kans dat we die expertise niet hier houden."
Een voorbeeld is het Bleiswijkse familiebedrijf Havecon. Het bedrijf bouwde vroeger vooral tomaten- en paprikakassen. Sinds vorig jaar bouwt het ook kassen voor Canadese cannabistelers. Deze week opende het bedrijf een nieuw kantoor in, jawel, Canada.

“Het is eigenlijk een gemiste kans dat we die expertise niet hier houden.”
© Nicole Maalsté

"Vanuit ons kantoor in Niagara-on-the-Lake zijn we in staat om telers in de Verenigde Staten en Canada van dienst te zijn en te helpen hun bedrijven te laten groeien", aldus het bedrijf.
Zo zijn er nog veel meer. Een kleine greep: een concurrent van Havecon, KUBO, eveneens uit het Westland, bouwt kassen voor cannabisteelt in Canada. Weer een ander Westlands bedrijf, Verkade, levert de klimaatcontrolesystemen. En dat zijn niet de enigen.
Maar het zijn niet alleen onze tuinders en kasbouwers die erg welkom zijn in de nieuwe miljardenbusiness van Canada, vertelt onderzoeker Maalsté . Het zijn volgens de drugsexpert ook Nederlandse wiettelers, soms uit het illegale circuit. "Ze begonnen daar met plantkundigen en wetenschappers, maar hebben niet genoeg ervaring met de hennepplant. Het duurt een paar jaar voordat je al die kennis hebt."
Het Nederlandse wietexperiment van vier jaar (dat nog moet beginnen), met daarna nog een 'afbouwfase' duurt onderzoeker Maalsté te lang. Volgens haar dringt de tijd: "Je zet eigenlijk de tijd jarenlang stil. Dan is de markt zo goed als verdeeld. De mensen die nu de kaarten in handen hebben, zijn dan echt al veel verder."
De Westlandse ondernemer Kees Valstar benadrukt dat het niet alleen gaat om een achterstand op het gebied van wiet telen: "Het is ook een achterstand op patenten, op onderzoeksniveau en op het gebied van branding. Dit wordt heel professioneel, met heel veel geld."

Door: NU.nl/Thomas Moerman



Geen opmerkingen :

Een reactie posten