Introductie door Jack:
Veel mensen zijn bij overgewicht (vrijwel) alleen bezig met voeding en beweging. De meeste mensen denken namelijk dat overgewicht vooral te maken heeft met teveel eten, of verkeerd eten of té weinig beweging. Ik kijk altijd naar alle mogelijke oorzaken van overgewicht, en dat zijn er heel wat meer dan je zou vermoeden. Zonder uitzondering gaat het om meerdere oorzaken die tegelijkertijd spelen en elkaar zelfs in stand kunnen houden. Door eerst de juiste oorzaken te achterhalen, en vervolgens helder krijgen welke primair en welke secundair zijn, heb je wél een effectieve en duurzame oplossing in handen. Er zijn 12 mogelijke oorzaken van overgewicht, die kunnen allemaal een primare of een secondaire rol spelen.
Veel mensen zijn bij overgewicht (vrijwel) alleen bezig met voeding en beweging. De meeste mensen denken namelijk dat overgewicht vooral te maken heeft met teveel eten, of verkeerd eten of té weinig beweging. Ik kijk altijd naar alle mogelijke oorzaken van overgewicht, en dat zijn er heel wat meer dan je zou vermoeden. Zonder uitzondering gaat het om meerdere oorzaken die tegelijkertijd spelen en elkaar zelfs in stand kunnen houden. Door eerst de juiste oorzaken te achterhalen, en vervolgens helder krijgen welke primair en welke secundair zijn, heb je wél een effectieve en duurzame oplossing in handen. Er zijn 12 mogelijke oorzaken van overgewicht, die kunnen allemaal een primare of een secondaire rol spelen.
1) Voeding
Bij voeding draait het om de juiste voedsel- en voedselcombinatie keuzes en reductie of eliminatie van al of niet verborgen dikmakers en verslavende stoffen. Echter, als je alleen je voeding veranderd en bijvoorbeeld minder gaat eten, ontstaan er weer andere problemen; namelijk een voedingsstoffen tekort. Bovendien houd je dit ‘dieet’ ook niet lang vol, waardoor je weer terugvalt op je oude eetpatroon en dus je oude gewicht. Verandering van het eetpatroon kan daarom niet los gezien worden van de andere factoren.
2) Beweging/sporten
Datzelfde geldt voor beweging/sporten. Veel mensen met overgewicht gaan als een gek tekeer in de sportschool om na veel inspanning inderdaad het nodig gewicht te verliezen, maar na verloop van tijd ontstaan ook hier problemen. Ze trainen teveel cardio en te weinig krachttraining, waardoor hun spiermassa afbreekt. Ze trainen ook veel te intensief waardoor hun hormonen uit balans raken. Of ze trainen zo hard dat ze een té laag vetpercentage krijgen, waardoor er weer andere problemen ontstaan.
Datzelfde geldt voor beweging/sporten. Veel mensen met overgewicht gaan als een gek tekeer in de sportschool om na veel inspanning inderdaad het nodig gewicht te verliezen, maar na verloop van tijd ontstaan ook hier problemen. Ze trainen teveel cardio en te weinig krachttraining, waardoor hun spiermassa afbreekt. Ze trainen ook veel te intensief waardoor hun hormonen uit balans raken. Of ze trainen zo hard dat ze een té laag vetpercentage krijgen, waardoor er weer andere problemen ontstaan.
3) Koolhydraatverslaving
Sommige mensen met overgewicht kiezen steeds voor koolhydraatrijke voeding omdat zij zich daar emotioneel beter door voelen. De neurotransmitter serotonine (gelukshormoon) lijkt iets te maken te hebben met deze ongezonde voedingskeuzes.
Sommige mensen met overgewicht kiezen steeds voor koolhydraatrijke voeding omdat zij zich daar emotioneel beter door voelen. De neurotransmitter serotonine (gelukshormoon) lijkt iets te maken te hebben met deze ongezonde voedingskeuzes.
Mensen met een te laag serotonineniveau zijn sneller geïrriteerd, somberder en minder goed tegen stress bestand. Door het eten van koolhydraatrijke voeding produceert hun lichaam meer serotonine waardoor zij zich op het emotionele vlak beter voelen. Misschien heb jij zelf ook al eens opgemerkt dat je meer koolhydraatrijke voeding eet als je verdrietig, somber of gespannen bent. Dan is een koolhydraatarm dieet bijna een onmogelijke opgave en dus geen verstandige optie om overtollig gewicht te verliezen. Je bent immers letterlijk ‘verslaafd’ aan koolhydraten.
4) Hyperinsulinemie
Eén van de meest voorkomende oorzaken van overgewicht is een stofwisselingsstoornis waarbij de insulinespiegel chronisch verhoogd is (de glucosespiegel is dan nog normaal). De medische term hiervoor is hyperinsulinemie, het voorstadium van Diabetes type 2. Bij Hyperinsulinemie is het lichaam ‘doof’ geworden voor het signaal dat insuline afgeeft. Hierdoor krijgt het lichaam moeite met de verwerking van glucose (bloedsuiker).
Eén van de meest voorkomende oorzaken van overgewicht is een stofwisselingsstoornis waarbij de insulinespiegel chronisch verhoogd is (de glucosespiegel is dan nog normaal). De medische term hiervoor is hyperinsulinemie, het voorstadium van Diabetes type 2. Bij Hyperinsulinemie is het lichaam ‘doof’ geworden voor het signaal dat insuline afgeeft. Hierdoor krijgt het lichaam moeite met de verwerking van glucose (bloedsuiker).
Wanneer hyperinsulinemie is gediagnosticeerd, is vroegtijdig ingrijpen noodzakelijk. Hyperinsulinemie kan namelijk onherstelbare schade aan bloedvaten, hart en ogen veroorzaken. Daarnaast zorgt het voor een hoge bloeddruk, verhoogde cholesterolspiegels en een verhoogd niveau van triglyceriden (bloedvetten die als brandstof voor de spieren dienen) in het bloed.
5) Schildklierproblemen
Wellicht een verrassing voor je, schildklierhormonen kunnen een grote rol spelen bij overgewicht. Een oorzaak waar je niet zo gauw aan denkt als je dikker en zwaarder wordt. Een vertraagde schildklierwerking, wordt ook wel hypothyreoïdie genoemd. Dat kleine vlindervormige orgaan, vooraan in je strottenhoofd heeft een grote invloed op het algehele welzijn, de stofwisseling, de groei en de ontwikkeling van kinderen.
Wellicht een verrassing voor je, schildklierhormonen kunnen een grote rol spelen bij overgewicht. Een oorzaak waar je niet zo gauw aan denkt als je dikker en zwaarder wordt. Een vertraagde schildklierwerking, wordt ook wel hypothyreoïdie genoemd. Dat kleine vlindervormige orgaan, vooraan in je strottenhoofd heeft een grote invloed op het algehele welzijn, de stofwisseling, de groei en de ontwikkeling van kinderen.
6) Verminderd verzadigingsgevoel
Teveel eten kan veroorzaakt worden doordat de signalering van het verzadigingssysteem niet goed functioneert. Een verminderd verzadigingsgevoel kenmerkt zich doordat (kort) na de maaltijd pas gemerkt wordt dat er teveel is gegeten. Ook kunnen mensen met een verstoord verzadigingsgevoel de hele dag door aan het eten zijn. Deze stoornis komt bij ongeveer 10% van alle mensen met overgewicht voor.
Teveel eten kan veroorzaakt worden doordat de signalering van het verzadigingssysteem niet goed functioneert. Een verminderd verzadigingsgevoel kenmerkt zich doordat (kort) na de maaltijd pas gemerkt wordt dat er teveel is gegeten. Ook kunnen mensen met een verstoord verzadigingsgevoel de hele dag door aan het eten zijn. Deze stoornis komt bij ongeveer 10% van alle mensen met overgewicht voor.
In het verzadigingsproces spelen verschillende hormonen en peptiden een belangrijke rol. Het hormoon ghreline (hongerhormoon) neemt in de maag toe en zet je aan tot eten. Na de maaltijd neemt ghreline weer sterk af, waardoor je minder honger hebt. Bij sommige mensen met overgewicht werkt dit mechanisme niet goed waardoor ze hongerig blijven. Leptine is een hormoon dat het vetweefsel afgeeft om de hersenen te laten weten hoeveel vet er in het lichaam is opgeslagen.
7) Verlaagde verbranding
Als we in de oertijd zouden leven, zouden mensen met een verlaagde verbranding tot de overlevenden behoren. Het probleem is dat onze genen wel nog tot die tijd behoren maar dat wij zelf in een tijdperk van overvloed beland zijn. De moeder bepaalt in grote lijnen tijdens de zwangerschap het geboortegewicht van haar kind. Ook overvloedige postnatale voeding heeft een invloed op de latere gewichtsontwikkeling van het kind. Een verlaagde verbranding heeft met onze spaargenen te maken. Het kan dus zijn dat jouw genen zo geprogrammeerd zijn dat ze heel spaarzaam met energie omgaan. (voor het geval dat er tijden van hongersnood zouden komen). Een fenomeen dat in vroegere tijden het geval was en vandaag in arme landen nog steeds het geval is. Als je dus in een land woont met veel overvloed aan (verleidelijke) voeding, dat zul je steeds tegen jouw eigen spaargenen in moeten vechten. Zelfs bij een normaal voedingspatroon loop je nog het risico om vet op te slaan en in gewicht toe te nemen. Waarschijnlijk behoor je tot die mensen die zeggen: ‘van lucht happen word ik al dik’. Tevens zul je van diëten steeds een jojo effect krijgen. Je hersenen denken dan dat er weer een tijd van schaarste aankomt en gaan vet opslaan zodra je weer normaal gaat eten. Je moet dus al helemaal geen calorierestrictie dieet volgen.
Als we in de oertijd zouden leven, zouden mensen met een verlaagde verbranding tot de overlevenden behoren. Het probleem is dat onze genen wel nog tot die tijd behoren maar dat wij zelf in een tijdperk van overvloed beland zijn. De moeder bepaalt in grote lijnen tijdens de zwangerschap het geboortegewicht van haar kind. Ook overvloedige postnatale voeding heeft een invloed op de latere gewichtsontwikkeling van het kind. Een verlaagde verbranding heeft met onze spaargenen te maken. Het kan dus zijn dat jouw genen zo geprogrammeerd zijn dat ze heel spaarzaam met energie omgaan. (voor het geval dat er tijden van hongersnood zouden komen). Een fenomeen dat in vroegere tijden het geval was en vandaag in arme landen nog steeds het geval is. Als je dus in een land woont met veel overvloed aan (verleidelijke) voeding, dat zul je steeds tegen jouw eigen spaargenen in moeten vechten. Zelfs bij een normaal voedingspatroon loop je nog het risico om vet op te slaan en in gewicht toe te nemen. Waarschijnlijk behoor je tot die mensen die zeggen: ‘van lucht happen word ik al dik’. Tevens zul je van diëten steeds een jojo effect krijgen. Je hersenen denken dan dat er weer een tijd van schaarste aankomt en gaan vet opslaan zodra je weer normaal gaat eten. Je moet dus al helemaal geen calorierestrictie dieet volgen.
Is er een oplossing? Helaas behoor je tot die groep die goed op de voeding dient te letten, best moeilijk in deze maatschappij van overvloed. Daarnaast is het belangrijk om je verbranding in rust te verhogen. De verbranding in rust verbruikt rond de 70% van alle calorieën die je nodig hebt en maar 30% wordt door beweging verbrand. Dat betekent dat je bij sporten wel calorieën verbrand maar niet voldoende. Om de verbranding in rust te verhogen zul je aan krachttraining moeten gaan doen. De spieren van de bovenarmen, bovenbenen en de buikspieren zijn hiervoor het meest geschikt. Bij een verlaagde verbranding kan er ook sprake zijn van een carnitinedeficiëntie. Carnitine is een stof die het lichaam zelf maakt maar ook uit de voeding haalt. Carnitine maakt onderdeel uit van de vetverbranding en de productie van energie in de cel.
8) Hormonale stoornissen
De menopauze bij de vrouw en de andropauze bij de man zorgen voor hormonale verschuivingen. Bij de vrouw speelt de langzame afname van oestrogeen en bij de man de langzame afname van testosteron een belangrijke rol. Het lichaam ondergaat daardoor een verandering. Eén van deze veranderingen is een toename van het buikvet en een verlaging van de energieverbranding in rust. Je honger- en verzadigingsgevoel veranderen en ongemerkt eet je meer terwijl je minder verbrandt. Het risico op hyperinsulinemie neemt toe.
De menopauze bij de vrouw en de andropauze bij de man zorgen voor hormonale verschuivingen. Bij de vrouw speelt de langzame afname van oestrogeen en bij de man de langzame afname van testosteron een belangrijke rol. Het lichaam ondergaat daardoor een verandering. Eén van deze veranderingen is een toename van het buikvet en een verlaging van de energieverbranding in rust. Je honger- en verzadigingsgevoel veranderen en ongemerkt eet je meer terwijl je minder verbrandt. Het risico op hyperinsulinemie neemt toe.
9) Medicijngebruik
Sommige medicijnen kunnen het lichaamsgewicht laten toenemen. Hieronder vallen bijvoorbeeld bepaalde antidepressiva, antipsychotica, anti-epileptica, maar ook anticonceptiemiddelen en prednison (bijnierschorshormoon).
Sommige medicijnen kunnen het lichaamsgewicht laten toenemen. Hieronder vallen bijvoorbeeld bepaalde antidepressiva, antipsychotica, anti-epileptica, maar ook anticonceptiemiddelen en prednison (bijnierschorshormoon).
10) Voedingsstoffentekort
Het is met de kwaliteit van onze voeding helaas slecht gesteld. De hoeveelheden vitaminen en mineralen in groente en fruit zijn door de industrialisering en de intensieve landbouw in de afgelopen 20 jaar met soms wel 50% achteruit gegaan. Vaak kan het ook nog zo zijn dat door de lichamelijke interne vervuiling met zware metalen, medicijnen, pesticiden, herbiciden en insecticiden er een cellulaire resorptiestoornis ontstaan is waardoor bepaalde vitaminen, mineralen en aminozuren niet meer goed opgenomen kunnen worden. Hierdoor kunnen dus tekorten aan voedingsstoffen ontstaan, tekorten met grote gevolgen. Zo verhoogt een chroom- en zinktekort het risico op insulineresistentie. Een jodiumtekort verhoogt het risico op een vertraagde schildklierwerking. Een tekort aan vitamine B12 vergt 3 pagina’s aan ernstige klachten…
11) Chronische stress
Stress kan gedefinieerd worden als een serie fysieke of emotionele gebeurtenissen die kunnen leiden tot fysieke of biochemische veranderingen in het lichaam. Er kunnen verschillende oorzaken zijn voor het ontstaan van chronische stress. Boven je vermogen moeten presteren, op gespannen voet leven met je partner of met je baas, langdurige blootstelling aan een vervuilde omgeving of een infectieziekte, langdurig achter de computer of televisie zitten; het kan allemaal bijdragen aan het ontstaan van chronische stress (distress). Langdurige distress leidt tot uitputting van de bijnieren. De bijnieren produceren belangrijke hormonen zoals adrenaline en cortisol om juist stress het hoofd te kunnen bieden. Een langdurig verhoogd cortisolniveau leidt tot beschadiging van orgaansystemen. Het verhoogt echter ook de eetlust. Bij veel stress ga je dus automatisch meer eten en meestal zijn dit voedingsproducten met een hoge glycemische index (GI) zoals patat, koek, gebak, chips, frisdranken et cetera. GI is een maat voor de snelheid waarmee koolhydraten in de darm worden verteerd en als glucose in het bloed worden opgenomen.
Stress kan gedefinieerd worden als een serie fysieke of emotionele gebeurtenissen die kunnen leiden tot fysieke of biochemische veranderingen in het lichaam. Er kunnen verschillende oorzaken zijn voor het ontstaan van chronische stress. Boven je vermogen moeten presteren, op gespannen voet leven met je partner of met je baas, langdurige blootstelling aan een vervuilde omgeving of een infectieziekte, langdurig achter de computer of televisie zitten; het kan allemaal bijdragen aan het ontstaan van chronische stress (distress). Langdurige distress leidt tot uitputting van de bijnieren. De bijnieren produceren belangrijke hormonen zoals adrenaline en cortisol om juist stress het hoofd te kunnen bieden. Een langdurig verhoogd cortisolniveau leidt tot beschadiging van orgaansystemen. Het verhoogt echter ook de eetlust. Bij veel stress ga je dus automatisch meer eten en meestal zijn dit voedingsproducten met een hoge glycemische index (GI) zoals patat, koek, gebak, chips, frisdranken et cetera. GI is een maat voor de snelheid waarmee koolhydraten in de darm worden verteerd en als glucose in het bloed worden opgenomen.
12) EWI
Langdurige stress zoals hierboven aangegeven is echt foute boel. En het kan nog een slag vervelender. De 5 Biologische wetten van Dr. Ryke Hamer leren ons tot in detail wat ons bewuste en onbewuste denken met ons kan doen. Zo kan obesitas duiden op een zogenaamde ‘hanger’ in de genezingsfase. Het hoofdthema is dan een EWI (Eigenwaarde Inbreuk), waarbij er al snel scheidingsconflicten op de loer kunnen liggen. Bij een EWI denkt men niet geaccepteerd te worden door de groep, als men niet goed genoeg is. Zodra men dan ook nog wordt verstoten door de groep, ontstaat er een scheidingsconflict, in potentie een levensbedreigende situatie. Een lichte EWI kan ontstaan indien men denkt onaantrekkelijk te zijn, niet goed gevormd te zijn, te dik zijn. De exacte conflictinhoud is af te leiden van de locatie waar vet en water wordt opgeslagen in de herstelfase. Het is een typisch modern menselijk conflict. In de natuur geldt immers: dik is mooi en goed!
Langdurige stress zoals hierboven aangegeven is echt foute boel. En het kan nog een slag vervelender. De 5 Biologische wetten van Dr. Ryke Hamer leren ons tot in detail wat ons bewuste en onbewuste denken met ons kan doen. Zo kan obesitas duiden op een zogenaamde ‘hanger’ in de genezingsfase. Het hoofdthema is dan een EWI (Eigenwaarde Inbreuk), waarbij er al snel scheidingsconflicten op de loer kunnen liggen. Bij een EWI denkt men niet geaccepteerd te worden door de groep, als men niet goed genoeg is. Zodra men dan ook nog wordt verstoten door de groep, ontstaat er een scheidingsconflict, in potentie een levensbedreigende situatie. Een lichte EWI kan ontstaan indien men denkt onaantrekkelijk te zijn, niet goed gevormd te zijn, te dik zijn. De exacte conflictinhoud is af te leiden van de locatie waar vet en water wordt opgeslagen in de herstelfase. Het is een typisch modern menselijk conflict. In de natuur geldt immers: dik is mooi en goed!
Oorzakelijk
Het komt zelden voor dat overgewicht is ontstaan, en in stand wordt gehouden door slecht één van de bovengenoemde mogelijke oorzaken. In de praktijk blijken er al snel 3-5 oorzaken een hoofdrol te spelen, enkele anderen een bijrol. Het aanpakken van slechts één oorzaak zal daarom zelden tot een duurzaam en bevredigend resultaat leiden. Erkenning en herkenning hiervan helpt de juiste, goed onderbouwde en effectieve oplossingsweg te kiezen.
Het komt zelden voor dat overgewicht is ontstaan, en in stand wordt gehouden door slecht één van de bovengenoemde mogelijke oorzaken. In de praktijk blijken er al snel 3-5 oorzaken een hoofdrol te spelen, enkele anderen een bijrol. Het aanpakken van slechts één oorzaak zal daarom zelden tot een duurzaam en bevredigend resultaat leiden. Erkenning en herkenning hiervan helpt de juiste, goed onderbouwde en effectieve oplossingsweg te kiezen.
Jack van Dijk
Orthomoleculair geneeskundige, Méderi
Praktijk voor Orthomoleculaire Geneeskunde & Topsportconsultancy in Beek
Tel. 06-40201910
www.mederi.nl
Praktijk voor Orthomoleculaire Geneeskunde & Topsportconsultancy in Beek
Tel. 06-40201910
www.mederi.nl
Geen opmerkingen :
Een reactie posten