NIEUW 'MICRO-ORGAAN' ONTDEKT IN ONS EIGEN IMMUUNSYSTEEM

 24 augustus 2018Vivian Lammerse

Zelfs ons eigen lichaam hebben we nog niet helemaal in kaart gebracht!

Voor het eerst in tientallen jaren hebben onderzoekers een nieuw ‘micro-orgaan’ binnen het immuunsysteem gedetecteerd. Het gaat om een anatomische structuur waar het immuunsysteem eerdere infecties en vaccinaties ‘onthoudt’. Hier komen immuuncellen samen om een snelle reactie op te bouwen tegen een infectie die het lichaam al eens eerder heeft gezien.


Mysteries

We weten al duizenden jaren dat mensen die aan een infectie zijn blootgesteld, een kleinere kans hebben om dezelfde infectie nogmaals te krijgen. Maar lange tijd bleven er belangrijke vragen open over hoe het kan dat het lichaam zo snel terugvecht bij een infectie die het herkent. En daar hebben onderzoekers nu een antwoord op gevonden. “Het is een ‘micro-orgaan’ dat er altijd al is geweest, maar nog niemand echt heeft gezien,” zegt onderzoeker Tri Phan. “Het is erg interessant dat er nog steeds mysteries verborgen zitten in het lichaam, en dat terwijl wetenschappers al meer dan 300 jaar door de microscoop naar weefsels in het lichaam turen.”

Structuren
De onderzoekers ontdekten in de nieuwe studie dunne, afgeplatte structuren die zich uitstrekken over het oppervlak van lymfeklieren. Deze structuren zijn niet altijd aanwezig. In plaats daarvan verschijnen ze alleen wanneer ze nodig zijn om een infectie te bestrijden waartegen het lichaam eerder is blootgesteld. De ontdekking werd gedaan toen onderzoekers filmpjes van het immuunsysteem maakten, met behulp van geavanceerde 3D-microscopie.

Immuuncellen komen samen in het nieuw ontdekte ‘micro-orgaan’.
 Afbeelding: imogen Moran/Tri Phan

Immuuncellen
En door de microscoop konden de onderzoekers zien dat verschillende immuuncellen bij elkaar kwamen. Ook B-geheugencellen – cellen die informatie bevatten over de beste manier om infecties te bestrijden – clusterden op dezelfde plek samen. Deze B-geheugencellen veranderden vervolgens in cellen die infecties tegengaan. “Het was erg spannend om te zien dat de B-geheugencellen worden geactiveerd en zich clusteren in deze nieuwe structuur die nog nooit eerder was waargenomen,” aldus onderzoeker Imogen Moran. “We konden ze zien bewegen, contact zien maken met alle andere immuuncellen en vervolgens voor onze ogen zien veranderen in plasmacellen.” Deze plasmacellen maken antilichamen aan om de indringer te herkennen en af te weren, om op die manier het lichaam tegen ziektes te beschermen.

Bacteriën

Dat het lichaam op deze manier reageert, is eigenlijk van levensbelang. “Als je vecht tegen bacteriën die elke 20 tot 30 minuten in aantal kunnen verdubbelen, doet elk moment ertoe,” zegt Phan. “Om het maar botweg te zeggen; als het immuunsysteem te veel tijd neemt om alle hulpmiddelen in te schakelen om een infectie te bestrijden, sterf je.” Volgens de onderzoekers zijn daarom vaccins zo belangrijk. Vaccins trainen het immuunsysteem, zodat het snel antilichamen kan aanmaken wanneer er een infectie opnieuw opdoemt.

De nieuwe ontdekking is een belangrijke stap in het proces om betere vaccins te ontwikkelen. “Tot nu toe hebben we ons gericht op het maken van vaccins die B-geheugencellen kunnen generen,” stelt Phan. “Maar onze bevindingen suggereren dat we ons nu ook moeten concentreren op hoe die B-geheugencellen in plasmacellen veranderen, zodat we dit proces efficiënter kunnen maken.”

Bronmateriaal:

"New Micro-organ was hiding in plain sight" - Garvan Institute of Medical Research
Afbeelding bovenaan dit artikel: imogen Moran/Tri Phan