De bedrieglijk eenvoudige taak bracht niet alleen vreemde 'out of body' ervaringen voor de vrijwilligers met zich mee, maar zorgde er ook voor dat ze hallucinaties van monsters, hun familieleden en zichzelf in het gezicht van hun partner zagen.
De verlichting in de kamer was helder genoeg voor de vrijwilligers om gemakkelijk de gelaatstrekken van hun partner te kunnen onderscheiden, maar laag genoeg om hun algemene kleurwaarneming te verminderen.
Een controlegroep van nog eens 20 vrijwilligers werd gevraagd om 10 minuten te zitten en te staren in een andere kamer met z'n tweeën, maar hun stoelen stonden tegenover een lege muur. De vrijwilligers kregen weinig te horen over het doel van de studie, alleen dat het te maken had met een "meditatieve ervaring met open ogen".
Eenmaal de 10 minuten verstreken, werd de vrijwilligers gevraagd vragenlijsten in te vullen over wat zij tijdens en na het experiment hebben meegemaakt.
Eén vragenlijst richtte zich op eventuele dissociatieve symptomen die de vrijwilligers ervaren zouden kunnen hebben, en een andere bevroeg hen over wat zij ervaren in het gezicht van hun partner (oogstarende groep) of hun eigen gezicht (controlegroep).
Dissociatie is een term die in de psychologie gebruikt wordt om een hele reeks psychologische ervaringen te beschrijven die een persoon het gevoel geven dat hij of zij zich los van zijn of haar directe omgeving voelt.
Symptomen zoals geheugenverlies, het zien van alles in vervormde kleuren, of het gevoel dat de wereld niet echt is, kunnen worden veroorzaakt door misbruik en trauma's, drugs zoals ketamine, alcohol en LSD, en nu, blijkbaar, gezichtsstaren.
"De deelnemers aan de oogverblindende groep zeiden dat ze een overtuigende ervaring hadden gehad die anders was dan alles wat ze eerder hadden gevoeld", schreef Christian Jarrett voor de Research Digest van de British Psychological Society in die tijd.
In een verslag in het tijdschrift Psychiatry Research zei Caputo dat de oogstarende groep de controlegroep in alle vragenlijsten overtrof, wat suggereert dat iets over tien ononderbroken minuten in de ogen van een ander mens staren een diepgaand effect had op hun visuele waarneming en mentale toestand.
Jarrett legt uit:
"Op de dissociatieve statentest gaven ze de sterkste beoordelingen aan items die te maken hadden met een verminderde kleurintensiteit, geluiden die stiller of luider leken te zijn dan verwacht, die uit elkaar leken te liggen en die de tijd leken te slepen, en die de sterkste waardering gaven aan items die te maken hadden met een verminderde kleurintensiteit, geluiden die stiller of luider leken dan verwacht, die uit elkaar leken te liggen en de tijd leken te slepen. Op de vragenlijst met het vreemde gezicht was 90 procent van de oogstarenden het erover eens dat ze een aantal misvormde gelaatstrekken hadden gezien, 75 procent zei een monster te hebben gezien, 50 procent zei aspecten van hun eigen gezicht in het gezicht van hun partner te hebben gezien en 15 procent zei het gezicht van een familielid te hebben gezien".
De resultaten herinneren aan wat Caputo in 2010 vond toen hij een soortgelijk experiment met 50 vrijwilligers die 10 minuten lang naar zichzelf in een spiegel staarden, uitvoerde. Het document, getiteld Strange-Face-in-the-Mirror Illusion, meldt dat na minder dan een minuut, de vrijwilligers begonnen te zien wat Caputo beschrijft als de "strange-face illusie".
"De beschrijvingen van de deelnemers omvatten enorme vervormingen van hun eigen gezichten; het zien van de gezichten van levende of overleden ouders; archetypische gezichten zoals een oude vrouw, kind of het portret van een voorouder; dierlijke gezichten zoals een kat, varken of leeuw; en zelfs fantasierijke en monsterlijke wezens," Susana Martinez-Conde en Stephen L. Macknik schreven voor Scientific American.
"Alle 50 deelnemers meldden gevoelens van 'anders-zijn' wanneer ze geconfronteerd werden met een gezicht dat plotseling onbekend leek. Sommigen voelden krachtige emoties".
Volgens Jarrett van de British Psychological Society, terwijl de oogverblindende groep van dit experiment gemiddeld slechts 2,45 punten hoger scoorde dan de controlegroep in hun vragenlijsten (die een vijfpuntsschaal gebruikten waarbij 0 "helemaal niet" en 5 "extreem" zou zijn), gaf Caputo aan dat de effecten sterker waren dan die van de vrijwilligers die in 2010 met spiegelstaren werkten.
Dus wat is hier aan de hand? Martinez-Conde en Macknik leggen uit dat het waarschijnlijk te maken heeft met iets dat neurale adaptatie wordt genoemd, wat beschrijft hoe onze neuronen hun reacties op onveranderlijke stimulatie kunnen vertragen of zelfs stoppen.
Het gebeurt wanneer je langdurig naar een scène of object staart - je waarneming zal beginnen te vervagen totdat je knippert of de scène verandert, of het kan worden gecorrigeerd door kleine onvrijwillige oogbewegingen die microsaccades worden genoemd.
Ga naar Scientific American om een fascinerende analyse van het onderzoek hiernaar te lezen, en als je dit thuis gaat proberen, is hier iets om over na te denken terwijl je die lange, lange minuten weg bent:
Beon: sciencealert
Geen opmerkingen:
Een reactie posten